واحد پژوهش
واحد پژوهش که انجام مطالعات بنیادی و کاربردی در زمینه موضوعات مردم‌شناسی، انسان‌شناسی و موضوعات اجتماعی را بر عهده دارد، یکی از ارکان اصلی موسسه به شمار می‌آید. واحد پژوهش دارای یک هیئت علمی ۵ نفره بوده که ۳ نفر از آنان عضو موسسه و دو نفر خارج از موسسه می‌باشند.
هم اکنون در این واحد ۳ نفر به طور رسمی مشغول به فعالیت بوده و حدود ۱۷۰ پژوهش‌گر با این واحد همکاری دارند که به نسبت نیاز هر طرح پژوهشی از آنها دعوت به همکاری می‌شود. پژوهش‌گرانی که تمایل به همکاری در طرح‌های پژوهشی موسسه را دارند، بعد از ارزیابی علمی و سنجش قابلیت‌های فردی، باید قبل از ورود به میدان تحقیق دوره‌های آموزش مردم‌نگاری را در موسسه بگذرانند.
واحد پژوهش تا کنون ۱۶ طرح مطالعاتی را به انجام رسانده که ۹ طرح آن در حوزه مطالعات ایلی، روستایی و جوامع سنتی و ۸ طرح دیگر در حوزه مطالعات شهری قرار دارند. این واحد هم اکنون چهار طرح پژوهشی دیگر را در برنامه کار خود دارد.
این واحد مجهز به کتـابخانه تخصصی بوده که مورد استفاده پژوهش‌گران در پروژه‌های مطالعاتی قرار می‌گیرد. همچنین این کتابخانه برای دانشجویان رشته علوم اجتماعی امکان استفاده از منابع را فراهم آورده است. این واحد همچنین دارای امکانات و تجهیزات کامل می‌باشد که پژوهش‌گران به هنگام اجرای طرح‌های پژوهشی از آنها استفاده می‌نمایند.
مطالعات جوامع بومی
کارفرما : سازمان صدا و سیما ـ مرکز آذربایجان شرقی
مجری : مؤسسه میراث فردا
کاربرد طرح : مستند سازی
سال اجرا: ۸۴ ـ ۱۳۸۳
در ناحیه ارسباران مرکزی و در ۳۷ کیلومتری جاده اهر ـ ورزقان ، روستایی در حاشیۀ شمالی جاده واقع شده است که به روستای « سغن دل » معروف است. در فاصله ۸۰۰ متری ( فاصله هوایی ) شمال غربی این روستا…
کارفرما : سازمان صدا و سیما ـ مرکز زنجان
مجری : مؤسسه میراث فردا
کاربرد طرح : مستند سازی
سال اجرا: ۸۵ ـ ۱۳۸۴
در ۵ کیلومتری جنوب گرماب از توابع شهرستان خدابنده استان زنجان، بر دامنۀ کوه ساقیزلو غاری است که از دیرباز در نزد مردم بومی منطقه «کتله خور» نام گرفته است. هرچند کشف و ثبت این غار به طور رسمی در سال…
کارفرما : مرکز تحقیقات و مطالعات سازمان صدا و سیما
مجری : مؤسسه میراث فردا
کاربرد طرح : ارائه الگوی کار مردم‌نگاری برای پژوهش‌گران جوامع بومی (ایلی و روستایی)
سال اجرا: ۱۳۸۳
مردم‌نگاری به عنوان اولین مرحله در پژوهش‌های مردم‌شناسی و انسان‌شناسی، مهمترین روش گردآوری اطلاعات این دو رشته علمی به شمار می‌رود. پژوهش‌های مردم‌نگاری از یکسو تابع قواعد و روش‌های تحقیق است و از سوی دیگر در حوزه‌ها و موضوعات نسبتاً شناخته شده ای انجام می‌گیرد. بنابراین «روش» و «موضوع» از مباحث مهم مردم‌نگاری…
شمنیسم اولین و ابتداییترین شکل شناخته شدهی دینی است که در میان قبایل اولیهی انسانی شکل گرفته است. اعتقاد به جان گرایی و روح پنداری به عنوان نخستین باورهای جوامع انسانی، عامل شکل‌گیری آئین شمنیزم در مراحل بعدی شده است. در واقع شکل‌گیری این آیین را باید به دورهی شکارگری نسبت داد. توتم‌های حیوانی که مرکب شمن برای سفر به دنیای ارواح هستند و یا روح‌های حیوانی یاری‌رسان که در خدمت شمن قرار می‌گیرند، ارتباط انسان با جهان حیوانی را در این دوران تداعی می‌کنند. در جوامع کهن و قبایل اولیه، شمنها حاملان دین و فرهنگ و آئین مردم بودند. آنها نه تنها به عنوان جادوگر یا طبیب قبیله، بلکه به عنوان پیشوای دینی مردم نیز به شمار می‌رفتند و به نوعی چهرههای مذهبی…
کارفرما : موسسه میراث فردا
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : چند منظوره
سال شروع : ۱۳۸۸
ایران در حال گذار، در طی چندین دهه توقف پژوهش‌های میدانی و سکون مردم‌نگاری، بسیاری از ساختار‌های سنتی و بومی خود را بی‌آنکه ثبت و ضبط شود، از دست داده است. فرهنگ‌های بکر که تا چند دهه‌ی پیش…
کارفرما : موسسه میراث فردا
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : چند منظوره
سال اجراء : ۸۹ ـ ۱۳۸۶
از ساحل غربی سفید رود تا رودخانه رود ارس و از ارس تا کورا، ارتفاعات سرسبز و بلندی بر حاشیه دریای خزر کشیده شده که به ارتفاعات تالش معروف است. در میان این ارتفاعات از هزاره قبل از میلاد قومی زندگی می‌کردند که به «ثاتاگوش» معروف بودند و سپس «کادوسیان»…
مطالعات جوامع شهری
کارفرما : شهرداری منطقه ۱۹
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : تهران شناسی
سال شروع : اردیبهشت ۱۳۹۰
اتمام طرح: مرداد ۱۳۹۲
بی‌شک کلان شهرها بر اثر پدیده مهاجرت شکل گرفته‌اند. این بافت‌‌های…
کارفرما : شهرداری منطقه ۱۹ تهران
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : بررسی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پروژه‌های شهری
زمان اجرا : ۱۳۹۰
توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی در اجرای پروژه‌های عمرانی و شهری از دهه ۱۹۷۰ مورد توجه کشورهای توسعه‌یافته قرار گرفت. در واقع ارزیابی اجتماعی به منظور کاهش میزان تخریبی که در سایه فن‌آوری‌های نوین و تأثیرات محیطی آن ایجاد می‌شد، پدید آمد. برای نخستین بار در سال ۱۹۶۹ در قوانین سیاست زیست‌محیطی امریکا، ارزیابی تأثیرات…
کارفرما : شهرداری منطقه ۱۱ تهران
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : بررسی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پروژه‌های شهری
زمان اجرا: ۱۳۹۰
با توجه به مطالب ارائه شده در طرح مطالعاتی پیشین در خصوص ماهیت و ضرورت طرح‌های ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی پروژه‌های عمرانی و شهری، طرح «ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پروژه سرای محله فروزش» نمونه‌ای دیگر از این نوع مطالعات فرهنگی است که در سال ۱۳۹۰ به سفارش معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه ۱۱…
کارفرما : شهرداری منطقه ۸ تهران
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : بررسی پیامد‌های فرهنگی و اجتماعی احداث پروژه‌های شهری
سال اجرا: ۹۱ ـ ۱۳۹۰
با توجه به مطالب ارائه شده در طرح‌های مطالعاتی پیشین در خصوص ماهیت و ضرورت طرح‌های ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی پروژه‌های عمرانی و شهری، طرح «ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی احداث پروژه سرای محله فدک» سومین طرح از این نوع مطالعات فرهنگی است که در سال ۹۱ ـ ۱۳۹۰ به سفارش معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری…
کارفرما : شهرداری منطقه ۱۹ تهران ـ معاونت ترافیک
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : برنامه‌ریزی در راستای اجرای طرح‌های ترافیکی به منظور کاهش میزان آلایندگی و افزایش سلامت شهروندان
زمان اجرا : ۱۳۸۹
امروزه استفاده از وسایل نقلیه غیر آلاینده در مراکز شهری یکی از ضرورت‌های زیست محیطی برای کاهش میزان آلایندگی و افزایش سلامت شهروندان است. این مسئله از یک سو به برنامه‌ریزی مدیران شهری و از سوی دیگر به شرایط فرهنگی و اجتماعی شهروندان در استفاده از این وسایل نقلیه بستگی دارد. احداث مسیر دوچرخه سواری برای تردد دانشجویان…
کارفرما : معاونت اجتماعی شهرداری کل تهران ـ اداره کل آموزش شهروندی
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : ارزیابی فعالیت‌های آموزش شهروندی در تهران
سال اجرا : ۹۱ ـ ۱۳۹۰
بر اساس رهیافت‌های علوم انسانی مانند جامعه‌شناسی، تاریخ، مردم‌شناسی، علوم سیاسی، حقوق، مدیریت و … به این واقعیت خطیر و مهم می‌رسیم که زندگی اجتماعی و عرصه‌های مختلف زندگی بشر همواره رو به گسترش و پیچیدگی است. نمودی از این وضعیت را می‌توان در شکل‌گیری و گسترش شهرها و زندگی انسان‌ها با ویژگی‌های فرهنگی…
کارفرما : معاونت اجتماعی شهرداری کل تهران ـ اداره کل آموزش شهروندی
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : دستیابی به الگوی کارآمد موضوعی در آموزش شهروندی
سال اجرا : ۹۱ ـ ۱۳۹۰
طبق مطالب ارائه شده در طرح پیشین، زندگی شهری از یک سو نیازمند مشارکت شهروندان و از سوی دیگر نیازمند آگاهی آنان از حقوق، قوانین و مقررات زندگی شهری است که در سایه آموزش‌های شهروندی حاصل می‌شود.آموزش شهروندی عملا به عنوان وسیله ای برای پرورش احساس تعلق به جامعه و داشتن هدفی در زندگی برای اعضا مورد…
کارفرما : معاونت اجتماعی شهرداری کل تهران ـ اداره کل آموزش شهروندی
مجری : موسسه میراث فردا
کاربرد طرح : نظامند کردن شیوه آموزش‌های شهروندی در سرای محلات
سال اجرا : ۹۱ ـ ۱۳۹۰
بی‌شک برای مدیریت محله و استقرار عوامل و عناصر مدیریت شهری در محله و نیز ایجاد مرکزی برای مشارکت و تجمع شهروندان با مسائل شهری، لازم به تاسیس مراکز ایفا کننده چنین نقشی توسط شهرداری تهران بود. در این راستا سرای محلات با رویکرد کاملاً فرهنگی و اجتماعی آموزشی و مشارکتی در محلات به وجود آمده که نقش مهم…
